نقد تفسیر وهابیون از آیات «من دون الله»

.

نویسنده: محمد اسدی گرمارودی

.

سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

چکیده

وهابیون اکثر مسلمانان را تکفیر نموده و آنان را مشرک دانسته و تا حد جواز قتل آنان به پیش رفته‌اند. یکی از مبانی سخن آنها کج‌ فهمی از مضمون «من دون الله» در آیات است که آن را با توحید در ربوبیت و تدبیر، مغایر دیده و مصداق شرک در ربوبیت دانسته‌اند؛ آیاتی که اتخاذ ولایت ولیِ «من دون الله» را جایز ندانسته و یا شفیع «من دون الله» را رد نموده و یا عبادت «من دون الله» را کفر و شرک شناخته است. آنان گمان کرده‌اند که در همه‌ موارد «من دون الله» به‌معنای «غیر الله» است، از این رو مسلمین و به‌ویژه شیعیان که به ولایت و شفاعت اولیای الهی^ قائل هستند را مخالف نص صریح قرآن دانسته و به کفر و شرک آنها حکم داده‌اند. این مقاله با توجه به آیات قرآن و ضوابط تفسیری به بررسی معنای دقیق «دون الله» پرداخته و اثبات می‌کند که «من دون الله» در همه موارد به‌معنای «غیر الله» نیست، بلکه با شواهد و قرائن می‌تواند به‌معنای «غیر الله» یا «منْ قِبَلِ غیر الله» در مقابل «من قِبَلِ الله» باشد. همچنین در مورد عبادت «من دون الله» نیز همین بحث مطرح می‌شود.

واژگان کلیدی: آیات من دون الله, من قبل الله, مصادیق شرک, کفر, وهابیت