نقد و بررسی تفسیر آیه سرد شدن آتش بر ابراهیم (ع)

.

نویسندگان: سیدعلی سجادی زاده, مصطفی میرزائی

.

سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

چکیده

به اعتقاد حکما، انفکاک ذات از ذاتی امری محال و ناممکن است. لیکن برخی با استناد به آیۀ ۶۹ سورۀ انبیاء که خداوند آتش را بر ابراهیم برد و سلام نمود، در مسئلۀ فوق مناقشه نموده‌اند. در مقابل، کسانی که به این قاعده معتقدند، در صدد پاسخ از اشکال فوق برآمده و هر یک پاسخی متفاوت به این اشکال داده‌اند.

ما با احصای نظرات مفسران و صاحب‌ نظران دربارۀ این آیه، به نقد و بررسی آن‌ها پرداخته و در نهایت با مناقشه در بعضی و ناکافی دانستن بعضی دیگر، به تبیین پاسخ مختار پرداخته‌ایم. به اعتقاد ما پاسخ به این مسئله، در توجه به مسئلۀ اذن الهی و تأثیر آن در فاعلیت فاعل‌ های عالم امکان نهفته است. به این معنا که اذن و اراده الهی، شرط تأثیر هر ذات، فعل و حرکتی است؛ خواه اثرش ذاتی باشد و خواه عرضی، امری که متأسفانه با وجود تصریح مکرر آیات و روایات، از دیدگاه اکثر مفسران به دور مانده و در هیچ یک از پاسخ‌های فوق به آن توجه نشده است.

کلمات کلیدی: آتش، حرارت، برد و سلامت، ذات و ذاتی، انبیاء/ ۶۹، قرآن