همپایگی ساخت‌ های متن و آیات در نفثه المصدور و التوسل الی الترسل

همپایگی ساخت‌ های متن و آیات در نفثه المصدور و التوسل الی الترسل

همپایگی ساخت‌ های متن و آیات نفثه المصدور و التوسل الی الترسل

نویسندگان: علی عابدی؛ مجید سرمدی؛ حسین مسجدی؛ علی محمد گیتی فروز

چکیده

نویسندگان برای اهداف زیباشناسانه از جمله تأثیر کلام در مخاطب، آفرینش سبک، موسیقایی و برجسته نمودن سخن، از انواع امکانات زبانی از جمله «ساخت‌ های همپایه» سود جسته‌اند. در دو کتاب « نفثه المصدور و التوسل الی الترسل» از متون فنی سده ششم و هفتم که کاربرد آیات قرآنی در آن‌ها بسامد دارد، مولفان با تسلط بر قرآن و نظام ساختاری و مفهومی آن، آیات را با متن خود همپایه نموده‌ اند. این همپایگی در ساخت‌ هایی که دارای سازه‌های دو یا چندگانه است با یکی از حروف ربط پیوند خورده و در لایه‌ هایی که سازه‌ های آن ارزش «نحوی، بلاغی و آوایی» یکسانی دارند، شکل می‌گیرد.

ساخت‌های همپایه‌ با ارزش«نحوی» در وظیفه‌ های دستوری مضاف الیه، مفعولی، مسندی و جمله‌های مرکب در نقش‌های پیرو توضیحی، مفعولی، متممی به‌کار رفته است. سازه‌ های همپایه‌ در نقش «بلاغی» از آرایه‌ های تسجیع، ترصیع، موازنه، تضاد، مقابله، تشبیه و تمثیل، نظام موسیقایی گرفته و در نقش «آوایی» با آواهای القاگر و صدا معنا در ساخت‌های هر دو کتاب قابلیت خوش خوانی ایجاد نموده است. در پژوهش حاضر، این نقش‌ ها در ساخت‌های مشترک متن و آیات در هر دو کتاب بررسی شده، روابط معنایی سازه‌ها که توانسته پیام آیات و متن را به مخاطب منتقل ‌کند، در انواع رابطه‌های ترادف ، افزایش، تقابل، توالی، تاکید، نفی و… بازکاوی شده است.

واژگان کلیدی: همپایگی ؛ ساخت؛ آیات قرآنی؛ زیباشناختی؛ نفثه المصدور ؛ التوسل الی الترسل

سطح مقاله: علمی پژوهشی

عنوان مقاله [English]

Parataxis in Textual Structures and Ayahs in Nafathat-ol-Masdūr and Al-Tavassol

چکیده [English]

For aesthetic purposes such as the impact of words on the audience, creation of style, musicalizing and accentuating speech, writers have benefited from a variety of linguistic possibilities such as “Paratactic Structures”.

In the books “Nafathat-ol-Masdūr ” and “Al-Tavassol Ela al-Tarassol”, which are considered technical texts, in which Qur’anic ayahs are frequent, written in the sixth and the seventh centuries, the authors, through mastering the Qur’an and its structural and conceptual system, coordinated ayahs with their own texts. In constructions with two or multiple structures, this coordination is linked with one of the coordinating conjunctions and is formed in the layers whose structures have similar “syntactic, rhetorical and phonetic” values.

Coordinating structures with syntactic values have been applied in grammatical functions such as genitive, accusative, predicate. They are also used in compound sentences having explanatory dependent, accusative, and complementary functions. In rhetorical functions, coordinating structures have used figures of speech such as internal rhythm, crossed rhyme, internal line balance, oxymoron, confrontation, metaphor, simile, and musical system.

In phonetic functions, coordinating structures with inducible and sound-meaning voices in the structures of both books have created the capacity for pleasant reading. In the present study, these roles in the common structures of text and ayahs in both books were examined. Semantic relationships of structures that could convey the messages of ayahs and texts to the audience, were analyzed in a variety of relationships such as synonymy, increase, contrast, sequence, emphasis, negation, etc.

کلیدواژه‌ها [English]

parataxis, Structure, Qur’anic ayahs, Aesthetics, Nafathat-ol-Masdūr, Al-Tavassol Ela al-Tarassol

مطالعه بیشتر