عنوان مقاله: واکاوی دوگان آرمان واقعیت در اندیشه و سیره علوی با تاکید بر عزل و نصب حاکمان
.

نویسندگان: علی حسین زاده ؛ مسعود امانلو 

سال انتشار: ۱۳۹۶    سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

کلیدواژه‌ها: امام علی (ع)؛ آرمان‌گرایی؛ واقع‌ گرایی؛ آرمان‌ گرای واقع بین

.

چکیده

در مسیر تغییر جامعه از وضعیت موجود به ایده آل، واقع‌ گرایان در موضعی منفعلانه تسلیم واقعیت‌ های موجود می‌شوند. از سوی دیگر آرمان‌ گرایان در هر شرایطی به آرمان‌ های خود پایبند بوده و کوچک‌ترین عقب‌ نشینی از مواضع آرمانی را محافظه‌ کاری تلقی می‌کنند. گروه سوم در تزاحم آرمان با واقعیت های موجود، امکانات و مصحلت‌های جامعه را نیز در نظر گرفته و مسیر آرمان گرای واقع بینانه را در پیش می‌گیرند.

مقاله حاضر بر آن است تا رویکرد امیر مومنان (ع) را در زمینه عزل و نصب حاکمان بر اساس سه رویکرد مذکور نشان دهد. پافشاری امیر مومنان (ع) بر عزل معاویه و ابقای ابوموسی اشعری نه بر اساس آرمان‌ گرایی و واقع‌گرایی، بلکه بر مبنای آرمان‌گرایی واقع‌بینانه است. توجه به شرایط متفاوت سیاسی ـ اجتماعی کوفه و شام از یک‌سو و اولویت‌بندی در عزل حاکمان ناشایسته سبب اتخاذ چنین رویکردی گردید.