عنوان مقاله: چیستی حقیقت ملکوت در قرآن کریم و تحلیل دیدگاه مفسران

.

نویسندگان: مهناز عباسی؛ فریده بهرامی

.

سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

چکیده

چیستی ملکوت و مسائل مرتبط با آن، محل بحث مفسران و قرآن‌ پژوهان بوده است. منشأ آن آیات ۸۳ یس، ۸۸ مومنون، ۷۵ انعام و ۱۸۵ اعراف است که به‌ صراحت از ملکوت سخن گفته است، همین امر سبب به‌وجود آمدن دیدگاه‌های گوناگونی درباره ملکوت شده است. مقاله حاضر در تلاش است «چیستی ملکوت» و مسائل مرتبط با آن را، نخست از منظر آیات قرآن بررسی نماید و سپس به تبیین و بررسی مهم‌ترین دیدگاه‌ها در این زمینه بپردازد. در تفسیر ملکوت سه دیدگاه در میان مفسران مطرح است، ملکوت جنبه عمومی شهود است، ملکوت امر باطنی است و ملکوت مقام قربِ مختص به اولیای الهی است.

دیدگاه دوم، افزون بر ارائه تفسیری روشن، جامع و قابل حمل بر آیات ملکوت، با در نظر گرفتن معنای عینی برای واژه ملکوت از حمل آن بر معنای اعتباری جلوگیری نموده است. از نگاه این دیدگاه، ملکوت امری باطنی در نظام عرش الهی است که از آن به چهره انتساب اشیاء به خدای متعال به­ل حاظ ارتباط تدبیری میان آنها تعبیر می­شود و با مفاهیم امر الهی، هدایت، امامت، یقین و عرش مرتبط است.

واژگان کلیدی: آیات ملکوت, وجه باطنی, حقیقت, تدبیر امور