عنوان مقاله: کارکرد فهرست‌ های شیخ طوسی و نجاشی در تکمیل روش سزگین در بازیابی منابع آثار کهن روایی (مطالعه موردی: کتاب الزهد حسین بن سعید اهوازی)

.
نویسندگان: صرت نیل ساز ؛ ابوالفضل رجائی فرد  

سال انتشار: ۱۳۹۶        سطح مقاله: علمی پژوهشی

کلیدواژه ها: بازیابی منابع؛ روش سزگین؛ فهرست نجاشی؛ فهرست شیخ‌ طوسی؛ کتاب الزهد حسین بن سعید

چکیده

دستیابی به میراث مکتوب و کهن علمی به دلیل فواید متعددی که دارد امری مهم و البته سخت و پیچیده است. فؤاد سزگین روشی نظام­مند را برای بازیابی منابع آثار کهن ارائه کرد که در کنار مزایای بسیار مهم و ارزشمند دچار کاست ی­هایی است که برخی از آن­ها ناشی از نبود اطلاعات لازم در فهرست­نگاری­های اهل سنت است. از سوی دیگر اطلاعات مهم دو فهرست شیخ ­طوسی و نجاشی به­ ویژه در بیان طرق دستیابی به آثار، در تکیمل روش سزگین و دستیابی به واقعیت و پیشینۀ آثار کهن بسیار کارآمد است.

در این مقاله با مطالعه موردی کتاب الزهد حسین بن سعید، کارکرد این دو فهرست در جهت تکمیل روش سزگین در بازیابی منابع آثار کهن روایی ارزیابی شده است. بر این اساس، از یک سو راه­کارهایی برای تمایز میان مؤلفان و راویان در سند که در روش سزگین بدان توجه نشده، ارائه شده است؛ از سوی دیگر برخلاف نظریه سزگین که تنها نقش آخرین نام مشترک در اسانید را منبع بودن برای اثر روایی متأخر دانسته، نقش­های مختلف نام مشترک و راه­ های شناسایی آن­ها بیان شده است.