گسترش‌ معنایی

نویسندگان: مریم توکل نیا؛ ولی الله حسومی

سال انتشار: ۱۳۹۶

سطح مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

حروف اضافه‌ مکانی منبع غنی در فهم و تفسیر قرآن به روش شناختی هستند. در نوشتار حاضر با محوریت حرف «عن»، یکی از پرکاربردترین حروف در قرآن، کوشش شده است که معانی این حرف و نحوه‌ گسترش آنها با تکیه بر اصول و قواعد گسترش‌ معنا در رویکرد معناشناسی شناختی، بررسی و تحلیل شود. بدین‌ منظور، به روش توصیفی-‌ تحلیلی کاربردهای حرف «عن» در آیات بررسی شده و پس از مروری بر مبانی نظری پژوهش، چون شناسایی مسیرپیما و مرزنما و اثبات وجود شبکه‌ای از مفاهیم که به معنای پیش‌ نمونه پیوند خورده‌اند، معنای کانونی این حرف معرفی شده است. بر‌این‌اساس، نحوه‌ گسترش معنای حرف «عن» در عبارات قرآنی، تحلیل و ارزیابی شده و قواعدی بدین منظور پیشنهاد شده است، از جمله این قواعد: مسئله انطباق، مسئله‌ منطقه‌ فعال و پویایی معنا است که هرکدام دارای مولفه‌ های دیگری است که موجب بسط و توسعه‌ معنای این حرف در آیات قرآنی شده است.

واژگان کلیدی: حرف عن؛ معناشناسی شناختی؛ قواعد گسترش‌ معنا؛ انطباق؛ منطقه فعال؛ پویایی معنا

گسترش‌ معنایی